Kurumlarda Pozitif Psikoloji Yükseliyor
Klasik psikoloji ruhsal sorunlarla uğraşırken sadece iyi şeylere odaklanan Pozitif Psikoloji, gelişmiş ülkelerde giderek yaygınlaşıyor. Türkiye’de daha çok yeni. Amerikalı Profesör Martin Seligman, “yeter artık depresyonu araştırdığımız” diyerek Pozitif Psikoloji’yi geliştirmiş. Hedefi kişilerin daha mutlu ve sağlıklı olması. Sadece bireylerde değil şirketlerde de uygulanabiliyor. Böylece çalışanların güçlü yönlerini daha da geliştirerek, onları mutlu eden şeyleri ortaya çıkararak ve olumlu düşünmelerini teşvik ederek bütün kurumun mutluluğunu sağlamak amaçlanıyor. Yenibiris.com Çatı İK Seminerleri’nde Yönetici ve Yaşam Koçu Demet Uyar Pozitif Psikoloji’nin şirketlerde nasıl uygulanabileceğini anlattı.
Zayıf yönleri geliştirmeye çalışmak yerine güçlü yönlere odaklanmanın önemi anlaşıldığından beri bunu destekleyen yeni çalışmalar yapılıyor. Şirketler Pozitif Psikoloji çalışmalarını doğrudan yapmasa bile yaygınlaşan koçluk, yetenek yönetimi gibi çalışmalar buna katkı sağlıyor. Pozitif Psikoloji şunları kapsıyor:
- Pozitif duygular
- Anlam arayışı
- Akış hali
- Güçlü yönler
Olumlayıcı sorgulama olanı takdir ediyor
Olumlayıcı Sorgulama (O.S.) tekniği 1980 yılında David Cooperrider tarafından yaratılmış. Pozitif Psikoloji’nin kurumlardaki uygulanması çalışanlara bu tekniğin yapılması ile başlıyor. Sistem, kişilerin veya bulundukları kurumların içindeki “en iyi” olanı araştırıyor. Sorun çözmeden farklı olarak problemi belirlemek yerine olanı takdir etmekle işe başlıyor. Dört süreçli döngüsü var:
1. Keşif: İyi işleyen kurumsal süreçlerin tanımlanması.
2. Hayal: İleride iyi işleyecek süreçlerin vizyonunun çizilmesi.
3. Tasarım: İyi işleyecek süreçlerin planlanması ve önceliklendirilmesi.
4. Kader-yayılım: Önerilen tasarımın uygulanması.
İlk olarak, ne yapabiliriz diye bakılması öneriliyor. Demet Uyar, “kurum içinde olumlayıcı sorgulama çalışmasına başlarken ille de bir şeyleri düzeltelim diye bir şey yok. Önce bir kıvılcım halinde başlar, bütün çalışanları içine alan bir kor haline gelir” diyor.
Olumlayıcı Sorgulama süreci nasıl işliyor
- Eğitim alınması
- Komite kurulması (Üst yönetimin de yer alması faydalı)
- Konu ve görüşme sorularının belirlenmesi
- Çalışanlarla olumlayıcı görüşmeler yapılması
- Sonuçların sentezi ve raporlama ( Sorgulama sonuçlarının bütün çalışanlara duyurulması gerekli)
- Zirve (Çalışanların davet edildiği 3-4 günlük toplantılar)
- Yayılım ve takip (Sürecin bütün kuruma nüfuz etmesi için)
Görüşmeler, başlangıç sorularıyla başlayıp sonuç soruları ile bitiyor. Yöneltilecek soruların açık uçlu, kısa, net, pozitif olması ve başarıları sorgulaması gerekiyor. Ayrıca içe dönmeyi sağlaması ve olumlu bir geleceği hayal ettirmesi lazım.
Başlangıç sorusuna örnekler:
Kurumunuzdaki en değerli şeyler hangileri?
İşinizde kullanabildiğiniz güçlü yönleriniz neler?
Sonuç sorusuna örnekler:
On yıl sonra nasıl bir kurumda çalıştığınızı hayal ediyorsunuz?
Çalışılacak en iyi iş yeri olmamız için dilediğiniz üç şey nedir?
Püf noktası
Olumlayıcı Sorgulama uygulamalarını kurumda yönetirken, görüşmelerin “dert anlatma” seansına dönüşmemesi gerekiyor. Demet Uyar, “gerekirse çalışanı uyarmalı, akışa sadık kalınması gerektiğini hatırlatmalı. Sıkıntısı varsa, bunun için başka bir toplantı ayarlanabileceği söylenebilir” diye öneride bulunuyor.
Sonuç olarak Olumlayıcı Sorgulama sürecini kullanırken amaç kurumda iyi giden şeylere odaklanarak bunun kaldıraç gücünden yararlanmak ve daha iyi bir geleceği çalışanlardan gelen önerilerle hayata geçirmek. Pozitif Psikoloji ve Olumlayıcı Sorgulama bol stresli iş dünyasında kurtuluş yollarından biri olabilir...